بررسی عقلانیت و ایمان از نگاه رابرت آئودی

نویسندگان

علیرضا دری نوگورانی

دانشجوی دکتری فلسفه دین، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

رابرت آئودی، معرفت شناس بنامِ معاصر، رویکرد متفاوتی را در بررسی عقلانیت ایمان در پیش گرفته است که سزاوار طرح و بررسی است. آئودی کوشیده است با نگاهی متفاوت به ماهیت ایمان و تمرکز بر ایمان غیراعتقادی که قابل تقلیل به باور نیست و متمایز دانستنِ عقلانیت از توجیه، نشان دهد طلب عقلانیتی که با عقلانیت باور در معرفت شناسی متناسب است، برای ایمان غیراعتقادی نادرست است و ایمان غیراعتقادی عقلانیتِ متناسب با خود را داراست. بخش عمده کار آئودی معطوف به بازتعریف ایمان و عقلانیت است که از هر دو جنبه انتقاداتی به دیدگاه او وارد است. ازجمله اینکه ویژگی های ایمان موردنظر آئودی تا حدّی مبهم هستند. بعلاوه، هیچ نگرش شناختی ای وجود ندارد که دارای همه آن ویژگی ها باشد. به نظر می رسد ایمان پیشنهادیِ آئودی، زاویه تندی با مفهوم ایمان در ادیانی مثل مسیحیت و اسلام دارد. با توجه این مشکلات و برخی مشکلات دیگر نظریه آئودی که در این مقاله به آن اشاره شده است، به نظر نمی رسد تلاش او قرین موفقیت کامل باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

عقلانیت ایمان از منظر سوین برن

در این نوشتار ابتدا به دو تلقی از مفهوم عقل اشاره می‌شود. در ادامه به نگاه ریچارد سوین برن اشاره خواهد شد که مطابق با تلقی نخست از عقل است. همچنین بیان خواهد شد که از نظر سوین برن ایمان دینی و باور عادی، از یک نوع عقلانیت برخوردارند. در این زمینه ضمن اشاره به تعریف رایج معرفت نزد معرفت‌شناسان، این پرسش را پاسخ می‌دهیم که ایمان دینی چه نسبتی با معرفت دارد؟ در این زمینه اصولی را، بررسی خواهیم کرد...

متن کامل

ایمان از احساس تا عقلانیت اخلاقی

مباحث اخلاقی اسلام بی تردید از ایمان به‌عنوان بنیادی‌ترین آموزه دینی، بی بهره نیست، ولی آنچه اهمیت دارد، نگاهی اصولی و مبتنی بر واقعیت به ایمان و اخلاق و انطباق مشترکات و ظرفیت‌های هر دو مقوله با یکدیگر برای فهم هرچه دقیق‌تر از ایمان اخلاقی است. در این مقاله ابتدا درصدد فهم برداشتی دقیق از معنای لغوی ایمان خواهیم بود و سپس برخی رویکردهای رایج به ایمان احساسی و عاطفی را از منظر تأثیر آن بر منش‌ه...

متن کامل

بررسی و نقد ایمان در نگاه مرجئه

در این مقاله بر آنیم که به بررسی ایمان از دیدگاه مرجئه ـ که مهم‌ترین ممیزۀ این فرقه از سایر فرقه‌ها و نیز از مباحث محوری و نقطۀ مشترک شعب مرجئه به‌شمار می‌رود ـ با استفاده از آیات قرآن و روایات ائمۀ معصومین(ع) بپردازیم. بی‌تردید مرجئه در برابر خوارج شکل گرفتند و بر این باور بودند که نباید هرگز دربارۀ عثمان و علی (ع) قضاوت کرد! بلکه بایدکار آنان را به خدا وانهاد. آنها معتقد بودند که نام خود را ا...

متن کامل

ارزیابی مؤلفه‌های ایمان از نگاه ویتگنشتاین

نگرش ویتگنشتاین به باورهای دینی به ایمان‌گرایی معروف است. از نگاه او خاستگاه واقعی ایمان، عواطف آدمی است و ایمان دینی را نوعی دلدادگی به شکلی از زندگی می‌داند. ویتگنشتاین، اصل اساسی در یک زندگی دینی را نه پذیرش آموزه‌ها یا اصول و عقائد بلکه اعمال فرد می‌داند. باورهای دینی از این‌رو که نقش تنظیمی در حیات مؤمنین دارند تزلزل ناپذیر هستند. چنین نگرش‌های متفاوتی به دین و باورهای دینی در دو دوره فکری...

متن کامل

نگاهی نو به دیدگاه ترتولیان درباره ایمان و عقلانیت

دیدگاه ترتولیان درباره نسبت ایمان و عقل را از دو منظر می‌توان بررسی کرد. غالباً با استناد به جملاتی که او در مخالفت با فلسفه اظهار داشته است، وی را ایمان‌گرای افراطی و نیز پیشگام متفکرانی می‌دانند که مخالفت با فلسفه شاه بیت حرف‌های آنها را تشکیل می‌دهد، چه آنکه او فلسفه را منشا و خاستگاه بدعت می‌داند و تعالیم فیلسوفان را با تعالیم شیاطین و فرشتگان هبوط‌کرده یکسان می‌شمرد. ترتولیان بر بسندگی ایما...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های فلسفی

جلد ۱۰، شماره ۱۸، صفحات ۳۲۹-۳۵۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023